چه شما به حد کافی خوش شانس بودهاید که از پاریس دیدن کنید و یا تنها رؤیای آن را در سر داشتهاید، به احتمال خیلی زیاد، معروفترین قسمت پایتخت فرانسه یعنی برج ایفل را میشناسید.
برج ایفل محل اصلی نمایشگاه پاریس –یا نمایشگاه جهانی- در سال ۱۸۸۹ بود و برای بزرگداشت صد سالگی انقلاب فرانسه و نمایش قدرت صنعتی کشور به جهانیان ساخته شد.
گوستاو ایفل، یک مهندس شهرسازی فرانسوی بود که بیشتر شهرت و اعتبارش را مدیون طراحی برجهایی بود که حامل نام وی بودند. هرچند، در واقع دو مرد کمتر شناخته شده به نامهای «موریس کوکْلَن» (Maurice Koechlin) و «امیل نوگیه» (Emile Nouguier) طراحیهای اصلی این یادمان را انجام دادند. کوکلن و نوگیه مهندسین ارشد شرکت مهندسی گوستاو ایفل بودند. این دو به همراه ایفل و یک معمار فرانسوی به نام استفن سووِستْر (Stephen Sauvestre) مهندسین، نقشه هایشان را برای مسابقهای که هسته مرکزی نمایشگاه بینالمللی پاریس در سال ۱۸۸۹ را تعیین میکرد شرکت دادند. طرح این شرکت در مسابقه برنده شده و ساختن برج تشکیل شده از آهن، در جولای سال ۱۸۸۷ آغاز گشت؛ اما همه افراد پاریس با ایده یک یادمان آهنی غولآسا که بر شهر سایه میافکند موافق نبودند.
وقتی ساخت و ساز برج در شان دو مارس شروع شد، گروهی از ۳۰۰ هنرمند، مجسمه ساز، نویسنده و معمار، نامهای امضا شده به سرپرست نمایشگاه پاریس فرستادند و طی آن درخواست متوقف کردن پروژه ساخت این برج مضحک را که مانند یک دودکش عظیم مشکی لوکوموتیو در شهر خواهد شد را داشتند؛ اما اعتراضات جامعه هنری پاریس با گوشهای ناشنوا روبهرو شد. ساخت این برج بعد از دو سال در ۳۱ مارس سال ۱۸۸۹ به پایان رسید.
هر کدام از 18 هزار قطعهای که برای ساخت این برج به کار رفتهاند به طور اختصاصی برای پروژه محاسبه گشته و در کارخانه ایفل در حومه شهر آماده شدند. این سازه آهنی از چهار پایه قوسی عظیم تشکیل شده که به طور منحنی تا زیر قسمت اصلی برج ادامه پیدا کرده و به هم میرسند. ساخت این برج، ۲.۵ میلیون پرچ حرارتی و ۷۳۰۰ تن آهن نیاز داشت. برای حفاظت سازه در برابر عوامل محیطی، کارگران هر اینچ آن را رنگ زدند که حدود ۶۰ تن رنگ برای این کار لازم بود. برج بعد از آن، ۱۸ بار دیگر نیز رنگ شد.
بعد از پیروزی شرکت ایفل در مسابقه ساخت برجی در شان دو مارس، فهمیده شد که این سازه موقتی بوده و بعد از ۲۰ سال قرار است حذف شود؛ اما گوستاو ایفل علاقهای نداشت که پروژه محبوبش بیمصرف و برچیده شود، پس به فکر ساخت برجی افتاد که ابزاری ضروری برای جامعه علمی شود. تنها چند روز بعد از بازگشایی آن، ایفل در طبقه سوم یک آزمایشگاه هواشناسی تأسیس کرد. وی از دانشمندان دعوت کرد تا از این آزمایشگاه برای مطالعاتشان در هر زمینهای بهره گیرند. در نهایت اما این ارتفاع زیاد برج بود که آن را از مرگ نجات داد، نه آزمایشگاه! در سال ۱۹۱۰ شهر پاریس امتیاز ایفل را به خاطر کاربرد سازه به عنوان یک فرستنده بدون سیم تلگراف تجدید کرد. ارتش فرانسه از این برج برای برقراری ارتباط بی سیم با کشتیها در اقیانوس آرام و جلوگیری از پیامهای دشمن طی جنگ جهانی اول استفاده میکرد. امروزه هم در بالای برج بیش از ۱۲۰ آنتن وجود دارد که هم امواج رادیو و هم تلویزیون را در سرتاسر پایتخت و فراتر از آن انتشار میدهند.
برج ایفل هنوز هم هسته اصلی نمای شهری پاریس محسوب میشود. بیش از ۷ میلیون نفر در سال از این برج مشهور بازدید میکنند. از زمان بازگشایی آن در ۱۸۸۹، ۲۵۰ میلیون نفر از سرتاسر جهان از جاذبههایی که این برج فراهم میکند بهره جستهاند. برج دارای سه سکو است که در آنها میتوان دو رستوران و بوفههای متعدد، یک سالن ضیافت، بار و مغازههای سوغاتی و هدیه متعددی را پیدا کرد. تورهای آموزشی برج برای کودکان و گروههای توریستی قابلدسترس است. بازدید از این سازه در ۳۶۵ روز سال امکان پذیر بوده اما زمان بازدید بر اساس فصل متغیر است. از ماه ژوئن تا سپتامبر تا بعد از نیمه شب باز است. نرخها تفاوت دارد اما بازدیدکنندگان میتواند با پرداخت ورودیه از به بالابرهای عمومی استفاده کنند.